Proloterapi, vücudun kendi iyileşme potansiyelini harekete geçirmeyi hedefleyen doğal bir tedavi yöntemidir. Biz bu yöntemi, yıllardır geçmeyen kas-iskelet sistemi ağrılarında, özellikle de kök nedenin bağ dokusu zayıflığı olduğu durumlarda tercih ediyoruz.
Tedavide genellikle %12-25 oranında dekstroz (şekerli solüsyon) içeren bir sıvı, ağrılı bölgedeki tendon, bağ ya da eklem çevresine küçük iğnelerle enjekte edilir. Bu solüsyon, o bölgede kontrollü bir inflamasyon oluşturarak vücudu onarım sürecine davet eder. Yani aslında, iyileşme başlasın diye küçük bir yangın çıkarıyoruz. Vücut o bölgeyi yeniden yapılandırmak için oraya tamir hücrelerini, büyüme faktörlerini, kollajen üretimini arttıran sinyalleri gönderiyor.
Proloterapi kortizon gibi sadece ağrıyı bastırmaz. Aksine, ağrının kaynağındaki sorunu — gevşemiş bağları, kronik zorlanmış tendonları — güçlendirmeye çalışır. Bizim yaklaşımımızda bu tedavi, doğru hasta seçimiyle yapıldığında, çok kıymetli bir araç haline geliyor.
Proloterapiyi özellikle bağ dokularının zayıfladığı, eklemin ya da kasın stabilitesinin bozulduğu, kronikleşmiş ağrılarda tercih ediyoruz. Kimi zaman fizik tedaviyle azalan ama tam geçmeyen ağrılarda, kimi zaman da cerrahisiz bir seçenek arayan hastalarda işe yarıyor.
Klinik pratiğimizde en sık şu hastalıklarda uyguluyoruz:
Bel ve boyun fıtığına bağlı ağrılar:
Özellikle kas spazmı eşlik ediyorsa ve bağ dokular da zayıfsa, proloterapi ile segmental destek sağlıyoruz.
Diz kireçlenmesi (osteoartrit):
Yürürken, merdiven çıkarken ağrı yapan dejeneratif dizlerde, diz çevresi bağların güçlendirilmesiyle ağrı azalabiliyor.
Omuz ağrısı ve hareket kısıtlılığı:
Rotator cuff yıpranmaları, impingement sendromu gibi omuz problemlerinde, bağ dokulara destek vererek iyileşmeyi teşvik ediyoruz.
Tenisçi dirseği, golfçü dirseği:
Kortizona rağmen geçmeyen, kronik hale gelmiş lateral ya da medial epikondilitlerde etkili bir seçenektir.
Topuk dikeni, aşil tendiniti:
Ayağın aşırı zorlanmasına bağlı gelişen bu durumlarda, bölgesel bağ dokulara proloterapi uygulayarak yük taşıma kapasitesini arttırabiliyoruz.
Spor yaralanmaları ve bağ zedelenmeleri:
Özellikle tekrar eden zorlanmalarla oluşmuş kas-tendon problemlerinde, iyileşmeyi doğal yolla desteklemek mümkün.
“Bu yöntem özellikle ameliyat istemeyen ya da fizik tedaviyle istediği düzeye gelememiş hastalar için alternatif bir çıkış yolu sunuyor. Kliniğimizde bu tedaviyi kişiye özel planlama ile, bazen PRP ya da ozon gibi destek tedavilerle birlikte uyguluyoruz.”
Proloterapi işlemi, aslında oldukça basit ama doğru bölgeye, doğru teknikle uygulanması gereken bir tedavidir. Kliniğimizde bu işlemi genellikle ayaktan, yani hastaneye yatış gerektirmeden uyguluyoruz.
İşlem öncesinde hastanın ağrı şikâyeti detaylıca dinlenir, varsa görüntüleme (MR, röntgen vb.) değerlendirilir ve hedef bölgeler belirlenir. Ardından:
Cilt antiseptik ile temizlenir.
Küçük bir iğne yardımıyla, çoğunlukla dekstroz içeren özel solüsyon, hedef dokuya enjekte edilir.
Bazı durumlarda ultrason eşliğinde uygulama yaparak iğnenin tam olarak olması gereken dokuya yönlendirilmesini sağlıyoruz.
İşlem genellikle 10-20 dakika sürer.
Uygulama bölgesine bağlı olarak 3 ila 6 seans önerilebilir. Seans aralıkları ortalama 2-3 haftadır.
💬 “Tedavi boyunca hastamızla sürekli iletişimde kalıyoruz. Ağrının seyrini, günlük yaşamını nasıl etkilediğini takip ediyoruz. Gerekirse protokole destek tedaviler de ekliyoruz.”
Proloterapi sonrası genellikle hafif bir ağrı, dolgunluk hissi veya sızlama olabilir. Bu aslında iyiye işarettir — vücudunuz o bölgede onarım sürecini başlatmıştır.
Dikkat edilmesi gereken bazı temel noktalar:
İşlem sonrası ilk 48 saatte:
Ağrı kesici olarak parasetamol (Parol vb.) kullanılabilir. Ancak NSAID grubu ilaçlar (ibuprofen, diklofenak, naproksen vb.) önerilmez, çünkü bu ilaçlar iyileşmeyi sağlayan inflamasyon sürecini baskılayabilir.
Bölgeyi çok zorlamamak gerekir. Ama tamamen hareketsiz kalmak da doğru değildir. Günlük hareketlerinizi devam ettirebilir, önerilen hafif egzersizleri yapabilirsiniz.
Soğuk uygulama genellikle önerilmez. Çünkü amaç kontrollü inflamasyon oluşturmaktır.
Etki ne zaman başlar?
Genellikle 2-3 hafta içinde ilk etkiler görülmeye başlar. En iyi sonuçlar birkaç seans sonunda ortaya çıkar.
💬 “Proloterapi sonrası ağrının biraz artması, hatta ilk günlerde eski ağrıların benzer şekilde hissedilmesi sizi korkutmasın. Bu, vücudun uyarıldığını ve onarım mekanizmasının çalışmaya başladığını gösterir.”
Hem proloterapi hem de ozon tedavisi, ameliyatsız, enjeksiyonla uygulanan ve vücudun kendi iyileşme gücünü hedefleyen yöntemlerdir. Ancak etki mekanizmaları farklıdır:
Özellik | Proloterapi | Ozon Tedavisi |
---|---|---|
Etki Mekanizması | Mikro-inflamasyonla doku yenilenmesini uyarır | Antioksidan ve dolaşımı artırıcı etki |
Hedef | Bağ, tendon, eklem çevresi bağ dokuları | Doku oksijenlenmesi, iltihabi sürecin kontrolü |
Kullanım Alanı | Kas-iskelet sistemi, bağ dokusu zayıflığı | Kronik yorgunluk, romatizmal ağrılar, eklem içi sorunlar |
Etkileşimleri | Genellikle tek başına uygulanır | Proloterapiyle kombine edilebilir (Prolozon) |
Biz kliniğimizde, bazı özel durumlarda proloterapi ile ozon tedavisini birlikte uygulayabiliyoruz. Bu kombinasyon, özellikle hem doku yenilenmesi hem de antiinflamatuar etki istenen vakalarda tercih ediliyor. Bu yönteme literatürde “Prolozon” adı veriliyor.
💬 “Her hastaya tek tip yaklaşmak yerine, şikâyetlerine ve muayene bulgularına göre en doğru kombinasyonu seçiyoruz. Bazı hastalara sadece proloterapi yeterli olurken, bazılarına ozon eklemek sonucu belirgin şekilde hızlandırabiliyor.”
Aşağıdaki güncel çalışmalar, proloterapinin özellikle diz osteoartriti, bel ağrısı ve tendon bozukluklarındaki etkinliğini ortaya koyuyor. Özetlerken hem deneme tasarımını hem de klinik çıktıları vurguladım — böylece hastalar “Bu yöntem gerçekten işe yarıyor mu?” sorusuna somut yanıt bulabilir.
Yıl / Çalışma | Tasarım (N) | Hasta Grubu & Takip | Temel Sonuçlar |
---|---|---|---|
Fu et al., 2024 | RCT (n = 120) | Diz OA, 12 hf | 5 % dekstroz intra-artiküler + peri-artiküler enjeksiyon, WOMAC ve VAS skorlarını plaseboya göre %35’e varan oranda düşürdü; fonksiyonel iyileşme anlamlıydı PubMed |
Chen et al., 2023 | Sistematik inceleme & meta-analiz (11 RCT) | Diz OA | Dekstroz proloterapi, ağrı ve fonksiyon puanlarında standart tedaviye göre orta-yüksek etki büyüklüğü sağladı; güvenlik profili iyi PMC |
Unnamed Trial, 2025 | RCT (n = 96) | Diz OA, 24 hf | Dekstroz proloterapi, salin kontrolüne kıyasla VAS’ta –2,4 puan ek düşüş ve WOMAC’ta %30 ek iyileşme sağladı PMC |
WorkSafeBC Guide, 2024 | Kanıt sentezi (RCT + kohort) | Rotator cuff tendinopatisi | Fizik tedaviye ek dekstroz proloterapi, SPADI ağrı alt ölçeğinde ~-20 puan ek azalma bildirdi; fonksiyon skorları da iyileşti worksafebc.com |
Systematic Review, 2024 | 18 RCT | Sporla ilişkili tendinopatiler | Proloterapi tendinopatilerde ağrı azaltımı ve kuvvet-fonksiyon artışında “umut verici, klinik olarak anlamlı” bulundu PMC |
Arjmanddoust et al., 2025 | Çift-kör RCT (n = 59) | Diz OA, 2 ay | 20 µg/mL ve 40 µg/mL ozon enjeksiyonları, kontrol oksijene göre VAS ve WOMAC’ta anlamlı üstün; iki doz arasında fark yok — bu, “Prolozon” yaklaşımlarının mantığını destekliyor BioMed Central |
Ne Anlama Geliyor?
Son beş yılda yayımlanan RCT’ler ve meta-analizler, proloterapinin orta-yüksek düzeyde kanıt ile ağrıyı azaltıp fonksiyonu iyileştirdiğini gösteriyor.
Diz osteoartritinde proloterapi, WOMAC skorlarını 6-12 hafta içinde klinik anlamlı eşiğin (≥ 12 puan) üstünde iyileştiriyor.
Tendon ve bağ sorunlarında, kronikleşmiş vakalarda dahi kortizona dirençli ağrıları azaltma potansiyeli var.
Ozonla kombine (“Prolozon”) protokoller, anti-inflamatuar etkiyi güçlendirerek erken dönem rahatlama sağlayabiliyor.
🔍 Literatür mesajı net: Proloterapi, doğru hasta seçimi ve rehberli enjeksiyon tekniğiyle güvenli — özellikle ameliyat düşünmeyen, NSAİİ’ye yanıtı sınırlı hastalar için güçlü bir alternatif.
İğne batarken hafif yanma hissi olabilir; çoğu hastamız “dolgunluk” ya da “sızlama” diye tarif ediyor. Gerekli görürsek lokal anestezik ekliyoruz.
Genellikle 2-3 haftada ilk rahatlama başlar; asıl iyileşme birkaç seans sonrası belirginleşir.
Ortalama 3-4 seans yeterli oluyor. Bağ dokusu zayıflığı ileri ise 6 seansa kadar çıkabiliyoruz.
Evet. İşlem sonrası 1-2 saat dinlenin, sonra normal aktivitelere dönebilirsiniz; ancak ağır spor için 48 saat bekleyin.
En sık görülen durum, 24-48 saat sürebilen bölgesel ağrı ve hafif şişliktir. Enfeksiyon ve sinir hasarı teorik risklerdir; ultrason rehberli çalıştığımız için oranı son derece düşüktür.
Kortizon ağrıyı baskılar, ancak doku onarımını teşvik etmez. Proloterapi, bağ-tendon dokusunu kalıcı olarak güçlendirmeyi hedefler.
Aktif enfeksiyonu, kontrolsüz diyabeti, ciddi kanama bozukluğu olanlar ve gebeler (göreceli) için erteliyoruz.
Bağ dokusu yeterli güç kazandığında elde edilen ağrı azalması kalıcıdır; ancak altta yatan biyomekanik sorun devam ediyorsa (ör. obezite, aşırı yük) destek egzersiz şarttır.
Daha Fazla Bilgi İçin Güvenilir Kaynaklar:
1986 yılında Elbistan’da doğmuştur. 2010 yılında İstanbul Tıp Fakültesinden mezun oldu. 2015 yılında İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesinden Radyoloji ihtisasını aldı. 2015-2017 yılları arasında Tatvan Devlet Hastanesinde zorunlu hizmetini yapmıştır. 2018 yılından itibaren İzmir Çiğli Eğitim ve Araştırma Hastanesinde Girişimsel Radyoloji alanında çalışmaktadır.
Girişimsel radyolojinin hassasiyetini kullanarak, hastalarımı ameliyatsız, etkili ve bireye özel çözümlerle sağlığına kavuşturmak için her gün daha iyisini yapmaya çalışıyorum.
Randevu Alın
Telefon: 0232 398 3700 İç Hat: 55387
İzmir Çiğli Eğitim ve Araştırma Hastanesi – Girişimsel Radyoloji Kliniği
Uz.Dr. Mehmet Hakan PIÇAK
İzmir Çiğli Eğitim ve Araştırma Hastanesi – Girişimsel Radyoloji Kliniği
0232 398 3700 – İç Hat:55387
info@doktoragri.com