Uz.Dr.M.Hakan PIÇAK

Uz.Dr.M.Hakan PIÇAK

İstanbul Tıp Fakültesi 2004-2010

İstanbul Eğitim Araştırma Hastanesi Radyoloji İhtisası 2011-2015

Tatvan Devlet Hastanesi 2015-2017

İzmir Ekol Hastanesi 2017

İzmir Çiğli Bölge Eğitim Hastanesi 2018 - halen

Faset Eklem Nedir

Faset eklemleri her omurga seviyesinde bulunur (C1-C2 hariç) ve boyunda ve bel bölgesinde bükülme, dönme, eğilme hareketlerinin yaklaşık% 20'sini sağlar. Göğüs bölgesinin omurgası normal olarak daha az hareketlidir ve az miktarda ileri / geri ve bir miktar yan bükülmelere ve çok az dönmeye izin verir. Ayrıca omurgaların öne doğru kaymasını engeller. Hasarında  Spondilolistezis (Bel kayması) gelişebilir.

Faset eklemleri etkileyen bir dizi problemler vardır, bunların bazıları şunlardır:

  1. Faset eklem disfonksiyonu: Bu, faset eklem yüzeylerinde aşınma veya yıpranma nedeniyle faset eklemin normal işlevini kaybettiği bir durumdur. Bu, ağrı, sertlik, hareket kısıtlılığı ve diğer semptomlara neden olabilir.

  2. Faset eklem osteoartriti: Bu durum, faset eklemin kıkırdak dokusunun yıpranması ve hasar görmesi nedeniyle ortaya çıkan bir dejeneratif eklem hastalığıdır. Bu durum, faset eklem disfonksiyonuna benzer semptomlar üretebilir.

  3. Faset eklem sendromu: Bu, faset eklemlerinin sinirlerine baskı yaparak ağrıya, sertliğe ve diğer semptomlara neden olan bir durumdur.

  4. Faset eklem çıkığı: Bu durum, faset eklemin bir tarafının diğerinden ayrılması veya kayması nedeniyle oluşur ve omurga üzerinde ağrıya, sertliğe ve diğer semptomlara neden olabilir.

  5. Faset eklem iltihabı: Bu, faset eklemlerinde enfeksiyon veya inflamasyon nedeniyle meydana gelebilir ve ağrı, sıcaklık artışı, kızarıklık ve diğer semptomlara neden olabilir.

Bu durumların teşhisi ve tedavisi, semptomların ciddiyetine ve sebebini belirlemeye bağlı olarak değişebilir. Fizik tedavi, ilaç tedavisi, enjeksiyonlar, omurga manipülasyonu ve egzersizler gibi konservatif yöntemler genellikle ilk tercih edilen tedavilerdir. Ciddi vakalarda, cerrahi müdahale gerekebilir.

Faset Eklem Dejenerasyonu

Faset eklem dejenerasyonu, omurga bölgesindeki faset eklemlerinde meydana gelen bir durumdur. Bu durum, faset eklem yüzeylerinin hasar görmesi, yıpranması ve aşınması ile karakterizedir. Faset eklem dejenerasyonu, yaşlanmanın doğal bir sonucu olarak ortaya çıkabilir, ancak aynı zamanda bir dizi faktörden kaynaklanabilir. Bunlar arasında aşırı kilo, yaralanma, tekrarlayan stres veya aktivite, duruş bozukluğu, enfeksiyonlar ve diğer tıbbi durumlar yer alabilir.

Faset eklem dejenerasyonu, omurga bölgesindeki ağrıların en yaygın nedenlerinden biridir. Bu durum, boyun veya bel bölgesinde ağrı, sertlik, hareket kısıtlılığı, kas zayıflığı ve sinir sıkışması semptomlarına neden olabilir. Ayrıca, faset eklem dejenerasyonu, diğer spinal koşulların gelişimine de katkıda bulunabilir.

Tedavi, semptomların şiddetine ve sebebini belirlemeye bağlı olarak değişebilir. Fizik tedavi, ilaç tedavisi, enjeksiyonlar, omurga manipülasyonu ve egzersizler gibi konservatif yöntemler genellikle ilk tercih edilen tedavilerdir. Ciddi vakalarda, cerrahi müdahale gerekebilir. Omurga sağlığını korumak için düzenli egzersiz, düzgün duruş ve ağırlık yönetimi gibi yaşam tarzı değişiklikleri de önerilebilir.

Faset Eklem Kireçlenmesi Nedir?

Faset eklem kireçlenmesi, omurga kemikleri arasında bulunan faset eklemlerin dejenerasyonu ve aşınmasıyla ilgili bir durumdur. Faset eklemler, omurganın hareketini ve esnekliğini sağlayan küçük eklemlerdir. Kireçlenme, faset eklemlerdeki kıkırdak dokusunun zamanla yıpranması ve incelmesi sonucu ortaya çıkan ağrılı ve sertleşmiş eklemlere işaret eder.

Faset Eklem Dejenerasyonuna Bağlı Kronik Bel Ağrısı

Belirtiler aşağıdakilerin herhangi bir kombinasyonunu içerebilir.

  • Uykuyu kesen ağrı
  • En çok sabahın ilk saatlerinde ve günün sonuna doğru ağrı belirginleşir
  • Omurganin etkilenen bölgesine basıldığında lokal hassasiyet-ağrı
  • Belde sürekli veya aralıklı ağrı, uzun süren faaliyetlerle ağırlaşır
  • Sırtta ve belde sertlik veya esneklik kaybı (örneğin, öne doğru eğilememe)

Faset Sendromu Risk Faktörleri

  • Aşırı kilo

  • Spor veya ağır işgücü yüzünden aşırı kullanım
  • Ailesel faset sendromu öyküsü
  • Gut, diğer artrit türleri veya enfeksiyonlar gibi hastalık varlığı
  • Sürekli boynu aşırı bükerek uyumak
  • Boynun ani çekilmesi
  • Travma

Faset Eklem Tedavi Seçenekleri

Faset eklemi etkileyen bir dizi rahatsızlıklar ve durumlar vardır ve bunların tedavisi, semptomların ciddiyetine ve nedenine bağlı olarak değişebilir. Bazı yaygın faset eklem tedavisi seçenekleri şunları içerir:

  1. İlaç tedavisi: Bu tedavi yöntemi, ağrı ve inflamasyonu azaltmak için anti-enflamatuar ilaçlar, ağrı kesiciler ve kas gevşeticiler gibi ilaçlar kullanır.

  2. Fizik tedavi: Bu tedavi yöntemi, omurga kaslarını ve dokularını güçlendirmek ve desteklemek için egzersizler, germe teknikleri, masaj ve diğer teknikleri kullanır.

  3. Enjeksiyonlar: Bu tedavi yöntemi, faset eklemi etkileyen sinir blokajları, epidural steroid enjeksiyonları ve diğer enjeksiyonlarla ağrıyı hafifletmek için kullanılır.

  4. Omurga manipülasyonu: Bu tedavi yöntemi, bir doktorun omurga üzerindeki baskıyı, gerilmeyi ve diğer manipülasyon tekniklerini kullanarak faset eklemi rahatlatmak için uyguladığı bir fiziksel terapidir.

  5. Cerrahi müdahale: Bu tedavi yöntemi, nadir durumlarda kullanılır ve genellikle faset eklem çıkığı, spinal stenoz veya diğer omurga rahatsızlıkları için gereklidir.

Önemli olan, doğru tanıyı koymak ve en uygun tedavi yöntemini belirlemek için bir sağlık uzmanına başvurmak ve tedavi seçeneklerini tartışmaktır. Tedavi seçenekleri, semptomların ciddiyetine, nedenine, yaşına, sağlık durumuna ve diğer faktörlere bağlı olarak değişebilir.

Omurganın birçok farklı yapısı şu durumlarda bel-sırt ağrısına neden olabilir:

  • Bacaklara ve kollara giden büyük sinir köklerine bası olması. Bu durumda El, kol ve bacaklarda hissizlik, uyuşma, ağrı ve yanma hissedilebilir.
  • Sinir basısı şiddetli ve uzun süreli olursa zamanla güç kaybı gelişebilir.
  • Omurgayı sinirlendiren daha küçük sinirlerde bası ve enflamasyon. Bu durumda sırtta belli bir lokalizasyonda ağrı ve rahatsızlık olabilir. (bkz.Median sinir bloğu)
  • Sırt kaslarında zorlama veya travmaya bağlı ağrı oluşabilir.
  • 2 omurga arasında bulanan faset eklemlerde dejenerasyon ve enflamasyon.
  • Omurgaların stabilitesini sağlayan bağlar ve ligamentlerin yaralanmasına bağlı ağrı oluşabilir.
  • Diskte oluşan dejenerasyona bağlı ağrı oluşabilir.  
  • Omurgalarda yaşla beraber dejenerasyon ve ödeme bağlı ağrı oluşabilir.

 

Omurga diskleri sırtta çok önemli bir rol oynar ve omurgalar arasında amortisör olarak görev yapar, üst vücudu destekler ve her yöne geniş bir hareket yelpazesine izin verir. Omurga diskleri,dıştaki sert (Anülüs Fibrosus) ve ortadaki jöle kıvamındaki (Nükleus Pulposus) tabakalarından olşur. Anüler tabakada bir çatlak veya yırtık oluşursa ortadaki jelsi tabaka dışarı doğru sızar ve bir çıkıntı(fıtık) oluşturur. 

Bel Fıtığı Belirtileri

Sinir sıkışması: Bir hastada semptomatik fıtıklaşmış bir disk varsa, genellikle diskin kendisi ağrılı değildir, aksine diskin içinden sızan materyal yakındaki bir sinirin sıkıştırır ya da tahriş eder. Bu tip patoloji, radiküler ağrı (sinir kökü ağrısı) adı verilen ve vücudun diğer bölgelerine, örneğin bacağa ve kalçaya yayılan ağrıya yol açar. Sıkışmış bir sinirin bacak ağrısı genellikle siyatik olarak tanımlanır.

  • Yanma veya karıncalanma (Bacak veya ayaklarda)
  • Kişi ayakta dururken veya yürürken bel ağrısı
  • Vücudun bir bölümünde koordinasyon kaybı
  • Kas spazmları veya krampları
  • Kas Güçsüzlüğü
  • Uyuşma
  • Kalça ve bacaklara ağrı yayılması

Bel ağrısı. Bel ağrısı mevcut olabilir, ancak her zaman değil. Bel ağrısı donuk ya da zonklama olarak tanımlanabilir ve belde sertlik eşlik edebilir. Fıtıklaşmış disk sırt kas spazmına neden olursa, ağrı daha belirginleşebilir.

 

Osteofitler normal kemik yapısının anormal büyümesini temsil eder. Temel olarak, osteofitler spinal dejenerasyonun (yaşlanma) radyolojik bir işaretidir; bu da, Röntgen veya MRI taramalarında karşımıza çıktığı anlamına gelir ve ileri yaşta normal bir bulgudur. 60 yaşın üstünde omurgadaki osteofirler oldukça yaygındır.

Osteofit Nedir?

Osteofitler (Kemik dikeni), genel omurga yaşlanma döngüsünün katkıda bulunduğu omurilik eklemlerinin dejenerasyonundan kaynaklanabilir. Osteofitik-dejeneratif değişikliklerin daha yaygın görüldüğü alanlardan biri de faset eklemleridir. Omurilik fasetleri genelde kemiği kaplayan bir katmanla korunur, bir kapsül ve kayganlaştırıcı sinovyal sıvı ile kaplıdır. Yaşlandıkça, bu koruyucu önlemler bozulur ve kemikler birbirine temas ederek eklemi tahriş edebilir. Bunun sonucunda da osteofitik yeni kemik oluşumları görülebilir.

Osteofitik-Dejeneratif Değişiklikler Hangi Sorunlara Yol açabilir? 

Osteofitler, sinir kökleri çıkışında gelişirse sorun olabilir. Alanı daraltır (foramen stenozu) ve sinir üzerine bası yapabilirler.

Osteofitlerin en yaygın belirtisi sırt veya boyun ağrısıdır. Eklem iltihaplanır ve sırt kasları hassaslaşır.

Genel belirtiler şunlardır:

  • Yanma veya karıncalanma (eller veya ayaklarda)
  • Kişi ayakta dururken veya yürürken boynunda donuk ağrı ya da bel ağrısı
  • Vücudun bir bölümünde koordinasyon kaybı
  • Kas spazmları veya krampları
  • Kas Güçsüzlüğü
  • Uyuşma
  • Kalça ve kalçalarda ağrı yayılması (etkilenen kemik sırtta veya alt sırtta(Lomber) ise)
  • Ağrı omuzlara veya ellere yayılabilir. (eğer etkilenen kemik boynundaysa)